Oğuzhan Kır'ın "Maden Deresi’nde altın var mı?" başlıklı köşe yazısı
İnternet çağıyla birlikte sosyal medyanın ortaya çıkışı ve kullanımının artması, toplumda halihazırda var olan bilgi kirliliğinin artışına sebep oldu. Doğup büyüdüğüm bu topraklara karşı kendimi sorumlu hissettiğim için uzun yıllardan beri bölgemizin tarihi ve kültürel mirasına dair yaptığım çalışmaların amaçlarından biri de “Tarih-Kimlik İnşası” ve “Bilgi Kirliliğini Gidermek” idi.
Yürüttüğüm saha çalışmaları ve sosyal medya izlenimlerim doğrultusunda gerçek adı Osmanlı Madenleri Karasu A.Ş. olan ve günümüzde Maden Deresi olarak bilinen mekanda altın madenleri bulunduğu iddia ediliyor. Facebook haberciliğinin zirve yaptığı son zamanlarda bölge tarihine dair bilinçsizce paylaşımlar yapıldığı gibi, Maden Deresi’ndeki olmayan altın madenleri de kolayca mevzubahis edilebiliyor. Sosyal medyanın sözde basıncıları, sonunda bölge tarihini de tıpkı futbol, siyaset ve dini konular gibi istedikleri yöne çekmeyi başardılar.
1898 yılında başlayan Osmanlı Madenleri Karasu A.Ş.’nin kuruluş çabaları 1900 tarihinde sonlanmış ve Karasu-Kocaali bölgesi uluslararası bir maden ocağına kavuşmuştu. Türk-Ermeni, Türk-Rum, Türk-İtalyan, Türk-Fransız, Türk-İngiliz ortaklığında 1919’a kadar aktif faaliyet gösteren ve 1927 yılında tamamen kapanan şirket, yeterli maden cevherinin bulunmaması, sürekli zarar etmesi, maden ocağında yaşanan göçükler ve metan gazı zehirlenmeleri, yeterli edevatın bulunmaması, devletten vergi kaçırılması, asker kaçaklarının ve suçluların barınma yeri haline gelmesi gibi sebeplerden dolayı iflas ederek kapandı.
Şirket, yurt içi ve yurt dışına kurşun, çinko ve demir madenleri tedarik etmiştir. 1907 yılında Avusturyalı bir maden mühendisi, cevherin içinde az miktarda gümüş tespit etmiş, fakat gümüşü diğer cevherden ayırmak oldukça maliyetli olduğu için bu işe girişilmemiştir.
Fakat defineciler başta olmak üzere bölge halkımız ve Facebook habercileri, madende altın çıkarıldığını ısrarla ifade etmektedir. Onların bu açıklamalarını Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü ile Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’ne ait resmi belgelerle defalarca kez ortaya koymamıza rağmen Facebook habercilerinin ve definecilerin uyduruk söylemlerinin önüne geçemedik.
Kuruluşundan iflasına kadar süreli zarar eden, az sayıdaki işçinin zor şartlarda ekmek parasına çalıştığı, suçluların ve asker kaçaklarının mesken tuttuğu, can güvenliği olmayan, vergi kaçırılan, sürekli cinayetlerin işlendiği, göçüklerin ve metan gazı zehirlenmelerinin yaşandığı bir maden ocağında değerli eşyalardan, külçe külçe altınlardan, variyetten, maldan, mülkten bahsetmek ne kadar doğru olur?
Karasu, Karasu Köyü ve Kurudere Mevkiindeki kurşun, bakır ve çinko madenlerinin haritası.
MTA Türkiye Altın Gümüş Haritası.
