Oğuzhan Kır'ın "1831 Kocaali nüfus sayımı" başlıklı köşe yazısı

1831 yılında başlatılan nüfus sayımında Osmanlı ülkesinde vergi verebilecek ve askerlik yapabilecek nüfusu tespit etmek amaçlanmıştır. Şehir şehir, ev ev yapılan sayımda, 1828 yılında kapatılan Yeniçeri Ocağı’nın yerine kurulan yeni ordunun ihtiyaç duyduğu genç nüfusun sayısı belirlenmiş ve ayrıca vergi verebilecek kişi sayısı tespit edilmiştir.

1831 nüfus sayımına göre Bolu Eyaleti Kocaili Sancağı’nın Karasu Kazası’na bağlı Kocaali Karyesi; Yayla, Hızar, Cedid, Aşağıköy ve Caferler olmak üzere toplamda 5 mahalleden oluşmaktadır. Cedid’de 39 hanede 98 erkek, Hızar’da 32 hanede 67 erkek, Aşağıköy’de 16 hanede 32 erkek, Yayla’da 6 hanede 10 erkek ve Caferler’de 4 hanede 6 erkek nüfus yaşamını sürdürmektedir. Toplamda Kocaali Karyesi’nde 97 hanede 213 erkek nüfus yaşamını sürdürmektedir. Bir o kadar da kadın yaşadığı varsayıldığında yaklaşık olarak 426 nüfusun yaşadığı tahmin edilmektedir.

Kocaali Karyesi’nde en fazla kullanılan isim 60 kişide bulunan Ali ismidir. Bunu 47 kişinin sahip olduğu Mehmet, 43 kişinin sahip olduğu Hasan, 35 kişinin sahip olduğu Mustafa ve 22 kişide bulunan Hüseyin ismi takip etmektedir. Kocaali’de 43 kişinin ten rengi kumral olarak kaydedilmiştir. Kara sakallı, kara bıyıklı ten rengine sahip olan kişilerin sayısı 27, sarışınların ise 6 kişidir. 11 kişi ak sakallı olarak kayıtlara geçmiştir. İnsan boyu genel olarak orta boyludur. 70 kişi orta boylu, 9 kişi uzun, 2 kişi ise kısa boylu olarak kaydedilmiştir.

Kocaali’nin en kalabalık ailesi olan Hacı Yusuf Ağa’nın hanesinde toplamda 9 erkek yaşamını sürdürmekte olup konağında iki de hizmetkar bulunmaktadır. Hacı Ahmet Ağa oğlu Hacı Yusuf Ağa, 1812 yılında vefat etmiş olup, Kocaali’nin en önde gelen ailelerinden biridir. Ailenin değirmeni ve gemileri bulunmaktadır. Günümüzde halen Kocaali’de ikamet eden Öngören ailesi bu soydan gelmektedir.

Halk arasında kullanılan lakaplar şunlardır: Kalfa, Hatipoğlu, Macuncu, Hekimci, Kölemen, Kabakçı, Akbaltaoğlu, Deligöz, Alagöz, Ömeroğlu, Koca, Çobanoğlu, Köseoğlu, Usta, Sarıoğlu, Kara, Molla, İmamoğlu, Hacı, İşçi, Reis, Küçük, Musa Paşaoğlu, Berber, Memiş, Çapkın, Düz, Aldankaç, Ruzan, Değirmeci, Makaracı, Prangadi, Kurt, Kürt, Arap, Kel, Çemancı, Deli, Şehirli, Aygır, Özevli, Mesalih, Kulak, Devreli, Sinoplu, Galatalı, Akçaşehirli, Macaroğlu, Milanlı (Melenli)

Kocaali’de Devrek, Akçaşehir (Akçakoca), Sinop, Milan (Melen) ve Sinop’tan göçen bireyler bulunmaktadır. Arap, Kürt ve Macar gibi farklı milletlerden insanlar yaşamaktadır. 1841 nüfus sayımında ise Rum ve Kıptilerin de yaşadığına dair deliller vardır.

1831 nüfus sayımında adı geçen Kalfa, Macuncu, Kölemen, Hekimci, Hacı Yusufoğlu, Hancı, Hatipoğlu, Ömeroğlu, Kara, Akbaltaoğlu, Deligöz, Alagöz (Akgöz), Koca ve Sarıoğlu aileleri günümüzde Kocaali’de halen yaşamlarını sürdürmektedirler.

Bu tarihte Kocaali’de yaşı en ileri olan kişi 80 yaşındaki Kalfa oğlu Ali Efendi’dir.