Remzi Akbaş'ın "Hamd olsun şımartmadı" başlıklı köşe yazısı
Dikkat edilirse AKP'nin muhterem lideri ve vekillerinin her konuşmasında sıklıkla tekrarladıkları "Hamd olsun" sözcüğü vardır.
Bu söylemin arkasında sahip olunan "az-çok" her şeye rıza göstermek gelir. Bu ayrıca seçmen kitlesinin konsolide edilmesine de yarar sağlar.
Neyse asıl konumuza dönelim.
2 Ağustos itibariyle Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 2024/2025 dönemi için fındık alım fiyatını açıkladı.
Levant kalite 50 randıman için kilogram alım fiyatı 130 lira, Giresun kalite için 132 lira olacak.
Bakanlığın üreticilere vereceği alan bazlı destek, mazot ve gübre desteği ile birlikte düşünüldüğünde ise levant kalite için ortalama fiyat 133 TL/Kg, Giresun kalite için ise 135 TL/Kg olacak.
Ayrıca 50 randımanın üzerindeki (her +1 randıman için) 1,30 TL/Kg ilave fiyat verileceği kaydedildi.
Yeniden anımsatmakta yarar görüyorum:
Fındık üreticisinin haklarını korumakla sorumlu olan FİSKOBİRLİK Genel Başkanı ve aynı zamanda Sakarya Milletvekili Sayın Lütfi Bayraktar Ferizli'de Ak Parti Danışma Meclisi Toplantısı'nda fındık alım fiyatına ilişkin bir açıklama yapmıştı.
Bayraktar demişti ki; "...Makul, mantıklı, sizleri de mutlu edecek ama şımartmayacak, bu üründen çocuklarımızın ekmek yemelerini sağlayacak, piyasayı kontrol edecek, dünya piyasamızda denge görevi yapacak bir fiyat olması için çalışıyoruz."
Ve devamında, TBMM’de iktidar bölge milletvekillerinden bir fındık çalışma gurubu olduğunu kendisinin de bu oluşuma destek sağladığını, ön fiyatın 135 TL belirlendiğini kaydeden Bayraktar, "Ben de 150 TL olmasını isterim tabi. Geçen yıldan daha iyi fiyat da olabilir ama uçmayı da beklemeyin" demişti.
Bu bilgileri verdikten sonra bakalım belirlenen fiyatlar geçtiğimiz yıllarda verilenlerle uyumluluk gösteriyor mu?
Uçuldu mu, yoksa yere mi çakıldı?
Desteklerle birlikte TMO'nun fındık alım fiyatı kg ortalaması 134 TL'ye geliyor. Ancak girdi maliyetleri içine katıldığında bu hesap kurtarmıyor. Sayın Bayraktar'ın mecliste katkı verdiği Çalışma Grubu'nun tespit ettiği ön fiyatın 1 TL altında, kendisinin ön gördüğü hedef fiyattan da 16 TL daha düşük oldu. Üreticiler zaten fındığını TMO'ya vermiyor. Daha düşük fiyattan tüccara veriyor.
Şunu da gözden kaçırmayalım.
Fındık alım fiyatı açıklandığı günü Dolar/TL paritesi 4,04 dolar seviyesindeydi.
TMO'nun fındık alım fiyatını açıkladığı son 5 yıla bakıldığında ortalamasının 3,20 dolar olduğunu görüyoruz. Buna göre verilen fiyat ortalamanın 1 dolar üzerinde gerçekleşti.
Şu da var tabi... Eğer dolar üzerinde 3 aydan beri müdahale baskısı olmasaydı belki de Dolar/TL paritesi daha yüksekte olacaktı.
Dolayısıyla, geçmiş yıllar fındık fiyatının dolar/TL korelasyonu göz önüne aldığımızda "hamd olsun şımartmadı!"