Örümcek-Adam 2 (2004) filmini izlediniz mi? Bu filmde bilim adamı olan Dr. Otto Octavius’un hayali, insanlık için güvenli, yenilebilir enerji ve ucuz elektrik üretmeyi amaçlamaktadır. Bunun için Oscorp şirketinin desteği ile yapay bir güneş yapmak ister. Projeyi gerçekleştirmek için yakıt olarak kullandığı Trityum maddesidir. Dünya’daki Trityum miktarının sadece 1 ve 20 kg arasında olduğu tahmin edilmektedir. Dr. Otto Octavius’un projesinde başarısız olur ve yapay zekâya sahip kollar tarafından kontrol edilen bir ahtapota dönüşür.
Bunun gibi gerçek hayatımızda da yapay güneşler üzerinde çalışmalar vardır. Fransa’daki ITER (Uluslararası Termonükleer Deneysel Reaktörü) ve Çin’deki EAST (Deneysel Gelişmiş Süper İletken Tokamak) gibi. Güneş, 4.6 milyar yıldır sönmüyor ve 5 milyar yıl daha devam edeceği tahmin edilmektedir. Ancak yapay güneşler saniyeler sonra sönmektedir. Örneğin Çin’in yapay güneşi olan EAST, 160 milyon santigrat dereceye ulaşmayı başardı ve sadece 100 saniye çalıştı. Güneş ise sadece 15 milyon santigrat derecedir. Bu Güneş’in 10 katı sıcaklığına ulaşması demektir. Ancak önemli olan aslında tepkimenin devam etmesidir.
Aslında her ne kadar yapay güneş olarak tanımlasalar da aslında bunlar füzyon reaktörleridir. Yapay güneş, temel olarak füzyon ile çıkan enerjinin kullanılmasıdır. Yani iki hafif atomun çarpışarak birleşip daha ağır bir atomun oluşmasıdır. Bu yüzden bir enerji meydana gelir. İki atomun çarpışması için, ya basınç ile ya da sıcaklık ile hızlıca hareket etmeleri sağlanıp çarpışması sağlanır. Çünkü çarpışacak iki atomun pozitif yükleri olduğu için birbirini iterler ve çarpışma gerçekleşmez. Örneğin Güneş gibi yıldızlar basınç ile bunu sağlar. Ancak günümüzde bu basıncı sağlayacak teknoloji olmadığı için yüksek sıcaklık ile sağlanıyor. Yapay güneş için, denizlerde fazla miktarda bulunan ve ağır Hidrojen olarak bilinen ve Hidrojen atomun izotopu olan Döteryum kullanılır. Tepkimenin başlaması için ise yine Hidrojen atomun radyoaktif izotopu olan Trityum kullanılıyor. Trityum, Dünya’da az bulunduğu için alternatif olarak ya Helyum-3 üretilecek ya da Ay’a istasyon kurularak, Helyum-3 rezervi çıkarılıp kullanılmaya çalışılmaktadır.
Füzyon reaktörlerinin kullanmak istenilmesinin sebebi radyoaktif atık bırakmaması ve Çernobil Faciası gibi çevreye zararı olmamasıdır. Füzyon reaktörleri üzerinde çalışan Fransa, Çin, Almanya gibi ülkeler füzyon reaktörlerinin çalışmasını stabil hale getirdiklerinde Dünya’ya yön veren süper güçler haline gelecektir. Tahmini olarak herkes 2050 yılını işaret etmektedir.
Yapay güneşler ile güvenli, yenilebilir enerji sağlanırsa sadece 1 litre deniz suyu ile 300 litre benzine denk gelen enerji üretilebilir. Bir uçağın yıllarca havada kaldığını, uzay seyahatlerinin sıradanlaştığını ve ucuzlaştığını düşünün. Tabi ki güçlü bir silah olarak da kullanılabilir. Eğer bu yapay güneşlerden bir ahtapot çıkarsa Örümcek-Adam hazır olarak bulunsun. :)