KarasuHaberleri.com & Öncü Karasu
Oğuzhan Kır'ın haberi
1 Mayıs’ın İlçemiz Karasu’da ilk olarak ne zaman kutlandığına dair elimizde belge olmamakla birlikte 1923 yılında Adapazarı’nda İmâlât-ı Harbiye işçileri tarafından kutlanmıştır. İşçiler toplanarak 1 Mayıs’ın tatil ilan edilmesi, çalışma şartları ve saatleri gibi meseleler hakkında bildiri yayınlayınca kolluk güçleri müdahale etmiş ve birçok işçi tutuklanmıştır. Aralarında Karasu’dan da işçiler olduğuna dair bir belgemiz bulunmuyor. Bunun da sebebinin, Karasu’da o yıllarda fabrika ve fabrika işçisinin olmamasına bağlayabiliriz.
1 Mayıs İşçi Bayramı, 1884 yılında ABD’de temelleri atılmış, 1889 Paris Kongresi’nde Milletlerarası İşçi Kardeşliği Teşkilatının önerisi ile 1 Mayıs tarihinde kutlanmaya başlamıştır.
1 Mayıs İşçi Bayramı; Osmanlı döneminde Selanik’teki tütün, pamuk ve liman işçileri tarafından1910 tarihinde kutlandı. Bu olay, Osmanlı Hükümeti’nin dikkatini çekti ve Meclis-i Mebusan’da alınan karar doğrultusunda 1912 yılında ilk kez devlet tarafından resmi şekilde kutlanmıştır.
Osmanlı Devleti Döneminde II. Meşrutiyet’ten sonra kurulan Osmanlı Sosyalist Fırkası ve bu fırkanın yayın organı İştirak Dergisi İşçi haklarını savunmak için halk tarafından kurulmuş ilk fırkadır.
Osmanlı Devleti’nde işçilere ve çalışma şartlarına dair ilk düzenleme 1867 yılında Dilaver Paşa tarafından uygulamaya konulan “Ereğli Maden-i Hümayun İdaresi Nizamnamesi”dir. İş kazalarına yönelik ilk düzenleme ise 1869 yılında “Maadin Nizamnamesi”nde yayınlanmıştır.
Osmanlı ülkesindeki fabrika sayısının artmasıyla işçi sayısı da artmış ve devlet yeni kanunlar çıkarmıştır. Bu bağlamda 18 Ocak 1893 tarihinde Amele Nizamnamesi çıkarılmıştır. Böylece askeri fabrikalar başta olmak üzere fabrikalarda istihdam edilecek işçilerin kayıt ve kabulü, iş kazalarının önlenmesi, çalışma şartları ve saatleri, maaşlar gibi konularda hakları devlet tarafından garanti altına alınmıştır.
1906 yılında İzmir’de “Yurtsever kardeşlerim! Şerefli gazete çalışanları! Haberiniz olsun ki, 1 Mayıs Dünya İşçiler Bayramı Münasebetiyle Amele Kıraathaneleri civarındaki tren istasyonu mevkiinde toplantı ve gösteri vardır” bildirileri dağıtılmıştır.
1909 yılında Üsküp ve Selanik’te 1 Mayıs İşçi Bayramı kutlandı. Türk, Rum, Bulgar, Yahudi işçiler kol kola girerek yürüyüş yaptılar ve 4 dilde bildiri yayınladılar.
1910 yılında Selanik’teki tütün, pamuk ve liman işçileri tarafından kutlandı. Bu olay, Osmanlı Hükümeti’nin dikkatini çekti ve Meclis-i Mebusan’da alınan karar doğrultusunda 1912 yılında ilk kez devlet tarafından resmi şekilde kutlanmıştır.
1924-1934 yılları arasında Takrir-i Sükun Kanunu çerçevesinde 1 Mayıs İşçi Bayramı yasaklandı.
1935 yılında 1 Mayıs, “Bahar ve Çiçek Bayramı” olarak genel tatil günlerine dahil edildi ancak işçilere çalışmadıkları o günde para ödenmemesine karar verildi.
1980 İhtilalinde resmi tatil olmaktan çıkarılan 1 Mayıs, 2009’da yeniden resmi tatil olarak ilan edildi.
TARİHİ BELGELER ORİJİNAL BOYUTTA AŞAĞIDA: