Nerede bu yatırımlar?

Remzi Akbaş'ın "Nerede bu yatırımlar?" başlıklı köşe yazısı

AK Parti iktidarıyla birlikte ülke genelinde projelendirilen yatırımlardan Karasu'ya da önemli yatırımlar geldi. Ancak bu yatırımların bir kısmı yapılıp söküldü bir kısmı ise yıllar geçmesine rağmen hala yapılmayı bekliyor.

Önemli yatırımlardan biri olan Kibar Holding'in Assan Alüminyum fabrikası artık unutulmaya başladı.

2007 yılında Denizköy ile Camitepe Mahallesi sınırları içerisinde kalan bin 700 dönüm arazinin Kibar Holding tarafından ‘5 yıl içinde fabrika yapmak’ şartı ile satın alınmıştı. Çeşitli gerekçelerle fabrika bir türlü yapılmadı.

Aradan yıllar geçti!

Assan Alüminyum yetkileri, 2018 yılında Karasu’ya yaptıkları ziyarette mevcut arsaya 900 milyon dolarlık yatırımla 5 yıl içerisinde 260 bin ton nihai mamul üretimine ulaşacak bir alüminyum fabrikası kuracaklarını açıklamışlardı. Hatta Nisan 2018 yılında açıklanan Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında 3 milyar 71 milyon lira teşvik alınmıştı.

Yıl 2023. Fabrikadan eser yok!

***

Karasu'ya istihdam yaratacak başka bir yatırımlardan olan ve Karasu Liman tesisine yakın lokasyonda 2007'de faaliyete giren Gündoğdu Şirketler Grubu'nun "Gemi Tersanesi" bir süre faaliyet gösterdikten sonra 2008'de meydana gelen küresel krizden etkilenerek borçları sebebiyle faaliyetini sürdüremedi ve tesisi kapattı gitti.

Hatırlanırsa "Garip Baba" adlı 8 bin 200 tonluk geminin yapımı tamamlanarak 2010'nun ağustos ayında denize indirilmiş, "Baht" adlı gemi ise tamamlanmadan başka tersaneye çekilmişti. Bu tesisin yerine başka bir yatırım da gelmedi. Kimse de "niye gidiyorsun?" demedi.

Binlerce istihdam yaratacak başka önemli projelerden biri olan Çin menşeli "Chery" otomobil fabrikasının, Sakarya'nın Karasu ilçesine kurulacağı yönünde 8 Eylül 2008 tarihli ulusal basında haberler çıktığında büyük heyecan yaratmıştı.

***

2009 yılında "Karasu'ya otomobil fabrikası kuracağım" diye, Sakarya protokolünü aylarca peşinden koşturan Çinli Firmanın Mermerler Grubu yetkilileri sonra "Biz yokuz" diye çekip gittiğinde kimsenin sesi çıkmadı, neden gittiği de sorgulanmadı.

10 bin istihdam ve yıllık 100 bin otomobil üretimi de uçup gitti.

Oysa otomobil fabrikası kurulacak diye iktidar partisinin bazı siyasileri göbek atıyordu.

2010 yılında "Liman Projesi" gündeme geldiğinde eş zamanlı yapılması kararı verilen "Demiryolu Projesi" nedense bir türlü bitmedi. 76 milyon dolar yatırım ile IC İçtaş İnşaat tarafından inşa edilen IC Karasu Limanı 19 Mart 2017'de hizmete açıldı. Ancak eş zamanlı biteceği söylenen ve ihalesi birkaç kez yenilenen Arifiye-Karasu Demiryolu projesi 13 yıla yakın halen devamı ediyor.

***

Gazi Metal Fabrikası'nın başını çektiği Organize Sanayi Bölgesi (OSB) yatırımı kurulduğunda önceleri yeriyle ilgili çok eleştiriler alsa da kurulum işlemleri tamamlandı. 6 fabrikanın yer alacağı kaydedilen Sanayi Bölgesi'ne sadece 3 fabrika kurulum işlemini tamamladı. "Gazi Metal" ile "Tan kauçuk" tam kapasite ile çalışırken "Takımsaş" henüz faaliyete geçmedi. Diğerlerinin esamesi bile okunmuyor. Ayrıca burada bazı şahısların arsalarının kamulaştırma sorunları başarısızlıkla sonuçlandı.

Karasu'ya en büyük yatırım olarak görülen ve Sayın Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan Denizköy- İhsaniye Mahallesi sınırları arasında 222 hektarlık Hazine arazisi "Karasu Otomotiv İhtisas Endüstri Bölgesi" ilan edilmişti.

Daha sonra projesi "Münferit Yatırım Yeri Olarak" değiştirilen arazi 19 Şubat 2016 tarih ve 29629 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve BMC'ye tahsis edilmişti.

***

Hatırlanırsa, BMC Savunma Sanayi Tesisi temel atma töreni 13 Ocak 2019 tarihinde Katar Emiri ve bakanlarla birlikte "yerel seçimler öncesi" bizzat Sayın Cumhurbaşkanı tarafından yapılmıştı.

Ancak ne olduysa Ethem Sancak şirket hisselerini Tosyalı Holding’e devretti.

Sonra bilindiği üzere Tosyalı'da mevcut yerin savunma sanayii alt yapısı için uygun olmadığını öne sürerek bu yatırımdan vazgeçti.

Oysa fabrika tesisinde 3 bin kişilik bir ekiple askeri zırhlı araç, askeri taktik ve lojistik araç, tank, otobüs, ticari araç, raylı sistem ürünleri, kara ve hava motorları ve şanzıman alanlarında faaliyet yapması amaçlanıyordu. Ve 10 bin kişilik istihdam sağlanacaktı.

Bütün beklentiler, bütün umutlar uçtu gitti…

Yatırım yapılacak olan arazinin çevresindeki arsa fiyatları yarıdan fazla değer kaybetti. Bu yatırım nedeniyle arsa alanlar büyük zarara uğradı.

***

Sadece bu değil. 9 Nisan 2018 yılında Sayın Cumhurbaşkanı tarafından açıklanan 507 milyon lira civarında Proje Bazlı Devlet Teşvik kullanımı da havada kaldı.

Sayın Cumhurbaşkanı törende şöyle konuşmuştu:

“Şehrimiz ve geleceğimiz adına bugün ‘tarihi bir adım’ atıyoruz. Tesis içinde tank fabrikası, zırhlı araç ve askeri-ticari kamyon fabrikası, hızlı tren ve metro fabrikası gibi pek çok üretim hattı bulunuyor. Toplam yatırım büyüklüğü 500 milyon dolara ulaşacak tüm etapları faaliyete geçtiğinde 10 bin kişiye istihdam sağlayacak.”

Şimdi mevcut lokasyonda çelik konstrüksiyonlu birkaç bina bulunuyor. Onların sökümü ve yerin kullanımıyla ilgili belirsizlik devam ediyor.

İyi bilinmelidir ki; retorik sözler bir yere kadar etkili olabiliyor. Sonra bunun bedeli bir gün mutlaka ödeniyor. Bu konuda geçmiş siyasi konjonktürde çok örnek verebiliriz.

22 yıldır Ak Parti iktidarında Karasu'ya ekonomik değer katmak anlamında her ne kadar Doğalgaz, Gümrük Limanı, Balıkçı Barınağı, Meslek Yüksekokulu, Devlet Hastanesi ve OSB gibi yatırımlar kazandırılmış olsa da çok önemli sayılabilecek diğer yatırımlar nerede?