Maydanoz

Umut Uysal'ın "Maydanoz" başlıklı köşe yazısı

Maydanozun anavatanı Akdeniz ülkeleridir. Dilimizde kullanılan maydanoz isminin iki kaynaktan geldiği biliniyor. Makedon bitkisi olduğunu ifade eden “makedonensis” ikincisi ise mideyi rahatlatan “nüvaz” kelimelerinin birleştirilmesiyle meydana gelen “midenuvaz” isminden maydanoza dönüştüğüdür.

Maydanoz toprak istekleri bakımından çok fazla seçici değildir. Bu nedenle de amatör olarak ev bahçelerinde de rahatça yetiştirilir. Ancak kumlu-tın, killi-tın gibi kolay ufalanabilir ve su tutma kapasitesi yüksek topraklarda daha rahat yetişmektedir. Maydanoz serin iklim sebzesidir. 15-20 °C’lik sıcaklıklarda en iyi büyümeyi gösterir. Toprağa doğrudan tohum ekilerek- serpilerek yetiştirilir. Ekim öncesi toprak iyice sürülmelidir. Maydanozlara çapa işlemi yapılmaz. Maydanoz tohumu geç çimlendiğinden dolayı ekim öncesi yabancı otlar temizlenmelidir. Maydanoz aralarında çıkan yabancı otlar mutlaka elle ayıklanmalıdır. Çapa yapılmamalıdır. Zaten maydanoz geliştikten sonra, yabancı otları geliştirmez. Ekim usulünde metrekareye 1-1,5 gr tohum olarak hesaplanabilir. Ekimden sonrada sulama yapılmalıdır.

Serpme olarak yetiştirilen maydanoz gibi ürünlerde genelde bahçıvanlar arasında kullanılan kapak atma işlemi iyi bir bakım işlemidir. Maydanoz topraktan çıkış yaptıktan sonra toprak seviyesinin oldukça üzerine çıkmaya başlar. Bu durumda bitkinin gelişmesinde kötüleşme meydana gelir. Bu nedenle, maydanozlar 2-3 yapraklı hale geldikten sonra ince elenmiş çiftlik gübresi-toprak karışımı bir harç hazırlanarak, bitkilerin üzerine homojen olarak serpilir. İşte bu işleme kapak atma denir. Bu kapak atma işleminden sonra ince süzgeçli kovalar yardımıyla yağmurlama şeklinde güzelce sulama yapılır ve hazırladığımız harç aşağıya iner. Maydanozun kök boğazı da harçla dolduğundan dolayı bitkide çok daha iyi bir gelişme görülür. Bu işlem daha çok hobi amaçlı olan yerlerde tercih edilebilir. Sizler de iyi bir maydanoz yetiştirmek isterseniz bu kapak atma işlemini bahçenizde uygulayabilirsiniz.

Ekonomik gelir anlamında maydanoz yetiştirecekler için kabaca verim hesabı da yapalım. Genel anlamda yapılan araştırmalara göre 1 metrekarelik alandan 80-100 demet maydanoz alınıyor. Maydanozlarda verim demet olarak hesaplanır. Dönüme çevirirsek ortalama 70.000-90.000 demet maydanoz demektir. Mevsimler arası geçişi hesaplarsak ve demetlerin ağırlığının 50-100 gram olduğu varsayılırsa dönüme verim 2-4 ton arası olur.