İsrail-Filistin Savaşı neden bitmiyor?

Uğur Büyük

26.02.2025 - 17:25 Yayınlanma

1636 Gösterim

Uğur Büyük'ün "İsrail-Filistin Savaşı neden bitmiyor?" başlıklı köşe yazısı

İsrail-Filistin çatışmasının kökenleri oldukça karmaşık ve tarihsel olarak derinlere dayanmaktadır. İşte çatışmanın temel nedenlerinden bazıları:

1.Tarihsel ve Dini Nedenler: Hem Yahudiler hem de Filistinliler (çoğunlukla Müslümanlar ve Hristiyanlar) için bölge dini ve tarihsel açıdan büyük öneme sahiptir. Kudüs, her iki taraf için de kutsal bir şehirdir. Yahudiler, İsrail topraklarını antik İsrail Krallığı'nın mirası olarak görürken, Filistinliler bu toprakların kendi atalarına ait olduğunu savunmaktadır.

2.Siyonizm ve Yahudi Göçü: 19.yüzyılın sonlarında ve 20.yüzyılın başlarında, Avrupa'da artan antisemitizm ve pogromlar nedeniyle Yahudiler, bir Yahudi devleti kurma fikri olan Siyonizm'i benimsedi. Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşünden sonra, İngiliz Mandası altındaki Filistin'e büyük ölçekli Yahudi göçü yaşandı. Bu göç, yerel Arap nüfusunun tepkisine neden oldu.

3.İngiliz Mandası ve Bölünme Planları: 1917'deki Balfour Deklarasyonu, İngiltere'nin Filistin'de bir Yahudi vatanı kurulmasını desteklediğini ilan etti. 1947'de Birleşmiş Milletler, Filistin'i bir Yahudi devleti ve bir Arap devleti olarak bölme planını önerdi. Yahudi liderler planı kabul ederken, Arap liderler reddetti.

4.1948 Arap-İsrail Savaşı ve Nakba: İsrail'in 1948'de bağımsızlığını ilan etmesinin ardından, komşu Arap ülkeleri İsrail'e savaş açtı. Savaşın sonunda İsrail, BM planında önerilenden daha fazla toprak kazandı. Bu savaş, yaklaşık 700.000 Filistinlinin yerinden edilmesine (Nakba) neden oldu ve bu olay, Filistinliler için büyük bir travma ve çatışmanın devam etmesinin sembolü haline geldi.

5.1967 Altı Gün Savaşı ve İşgal: 1967'de İsrail, Mısır, Suriye ve Ürdün'e karşı kısa süren bir savaşta zafer kazandı ve Batı Şeria, Doğu Kudüs, Gazze Şeridi, Golan Tepeleri ve Sina Yarımadası'nı işgal etti. Bu işgal, Filistin topraklarının büyük bir kısmının İsrail kontrolüne geçmesine ve bugüne kadar devam eden bir ihtilafa yol açtı.

6.Yerleşimler ve Toprak Anlaşmazlıkları: İsrail'in işgal altındaki topraklarda Yahudi yerleşim birimleri inşa etmesi, Filistinlilerin topraklarını kaybetmesine ve çatışmaların şiddetlenmesine neden oldu. Uluslararası toplum, bu yerleşim birimlerini yasa dışı olarak kabul etmektedir.

7.Filistin Direnişi ve İsrail Güvenlik Endişeleri: Filistinliler, İsrail işgaline karşı çeşitli direniş hareketleri başlattı. Hamas ve El Fetih gibi gruplar, İsrail'e karşı silahlı mücadele yürüttü. İsrail ise güvenlik endişelerini gerekçe göstererek, Filistin topraklarında sıkı kontrol önlemleri aldı ve askeri operasyonlar düzenledi.

8.Barış Girişimlerinin Başarısızlığı: Oslo Anlaşmaları (1990'lar) gibi barış girişimleri, kalıcı bir çözüm sağlayamadı. Taraflar arasında güven eksikliği, yerleşimlerin genişlemesi ve şiddet olayları, barış sürecini sekteye uğrattı.

9.Uluslararası Etkiler: ABD'nin İsrail'e verdiği destek, diğer Arap ülkelerinin Filistin davasına desteği ve uluslararası toplumun tutumu, çatışmanın seyrini etkilemektedir.

ABD Başkanı Trump son olarak yaptığı açıklamada; "Size bunu yapmanın yolunu söyleyeceğim, Gazze planı benim planım. Bence gerçekten işe yarayan plan bu. Ama bunu zorlamıyorum, sadece arkama yaslanıp bunu tavsiye ediyorum. ABD bu bölgenin sahibi olacak ve orada Hamas olmayacak. Sonra orayı geliştireceğiz." ifadelerini kullandı. Bu açıklamadan Gazze’nin ABD tarafından işgal edileceği, ilhak edileceği ya da mandasına gireceğiz gibi sonuçlar çıkarmak mümkün.

Uğur büyük köşe Israil filistin savaşı Karasu haberleri

Önceki Sonraki