Yaşamın en önemli unsurlarından biri uykudur, çünkü uyku insan sağlığı için büyük rol oynayan bir etkendir. Birçok araştırma sonucunda günde ortalama sekiz saat uykunun bünye için ideal olduğu sonucuna varılmıştır.. Bazı araştırmalara göre altı saatten az uyuyanlar ve ya günde dokuz saatten fazla uyuyanlar için birçok sağlıksız durum oluşmaktadır.
Önemli olan sadece ‘uyku’ değildir, önemli olan verimli uykudur. Verimli uyku; vücudun dinlenmesi, enerjik ve verimli bir gün geçirebilmesi, büyüme çağında ki bireylerin sağlıklı bir şekilde gelişebilmesi, grip ve benzeri hastalıklara karşı bağışıklığın artması, vücut direncinin yüksek olması ve daha bir sürü sebepten dolayı oldukça önemlidir.
En verimli uyku saatleri bilimsel araştırmalar sonucunda saat 23:00 ile 03:00 arası belirtilmiştir. Özellikle gelişim evresindeki bireylerin kesinlikle saat 00:00 de uyku halinde olmaları gerekmektedir. Özellikle verimli uyku, vücudu uyku esnasında tamir etmektedir, böylece verimli uyku saatleri içerisinde vücudun kendini tamir edecek olması bireyin gelişimi için önemlidir.
Verimli uykunun ardından güne başlayacak olan birey, uyanmak için uzun bir ayılma sürecinden geçmeyecektir. Uyku sonrası hissedilen halsizlik yerine güne zinde başlayacaktır. Yaşam düzenine göre verimli uyku saatleri oluşturan birey, sağlık konusunda aksini yapanlardan çok daha avantajlıdır.
Verimli uyku için neler yapılabilir? Verimli uyku için yapılabilecek bir çok teknik vardır ve bu teknikleri uygulamak zorunlu olmamakla birlikte uygulandığında bireyler için olumlu sonuçlar vermektedir.. Düzenli egzersiz yapmak bu tekniklerin başında geliyor. Uyku saatlerini belirlemek ve mümkün olduğunca her gün aynı saatte uyumak, her gün aynı saatte uyunmak da etkilidir. Yemek yemeği veya kafeinli çay, kahve, kola gibi içecekleri yatmadan en az üç saat önce tüketmeyi bırakmak. Yatılacak odada elektronik eşya bırakmamak ve ya tamamen kapatmak, alarm kurmak için pille çalışan saatler kullanmak. Yatmadan yarım saat önce bitki çayı veya ılık süt içmek. Odanızın temiz havalı, gürültüsüz, karanlık ve düzenli olmasına dikkat etmek. Yatmadan önce kısa ve ılık duş almak. Çok sert veya çok yumuşak ortopedik olmayan yastık ve yatak seçmek…
Bazı özel durumlarda bu listede ki maddeler çıkarılabilir veya daha dikkatli hareket edilmesi gerekebilir. Önemli olan bebeklikten itibaren vücut sağlığı için tüm bireylerin verimli uyku uyumaları, verimli uyku saatleri içerisinde gerçekleşecektir.
Özellikle gelişim evresini tamamlamış bireyler için günün her saati; örneğin öğlen uykusu, kestirme uykusu, akşam üzeri uykusu gibi uyku zamanların olmamalıdır. Vücut dengesi bozulabilir ve asıl uyumanız gereken saatler içerisinde uykunuz gelmeyebilir, böylece vücudun onarım saatlerini sağlıksız geçirebilirsiniz.
Uykuya daldıktan sonra üç evre gerçekleşir, her biri 60 ile 100 dakika arasında gerçekleşir. İlk evre uyku ile uyanıklık arasında uyuşukluktur bununla birlikte nefes alma yavaşlar, kaslar gevşer kalp atışı hızı düşer. İkinci evre ise daha derindir, uyanık hissedebilirsiniz fakat pek çok gece uykudasınızdır. Üçüncü evre derin uykudur ve bu evrede uyanmak çok zordur, çünkü vücutta ki faaliyet en aza inmiştir.
Peki yeterince uyumazsanız vücutta neler olur? Uyku eksikliği pek çok bozukluğun nedeni olabilir, bazı araştırmalar az uykunun yüksek tansiyon, diyabet, kalp hastalıkları ve obeziteyle ilgili olduğunu saptamıştır. Zihinsel aktivite düşer, bağışıklık süresinin tepki süresi azalır, grip riski artar, aşıların etkisi azalır ve vücut enfeksiyonlara karşı açık hal alır.
Gün içerisinde vücudun direncini kaybetmemesi verimli bir uykuyla mümkün hale gelebilir, öyleyse uykumuza ve özellikle çocukların uyku düzenlerine dikkat etmek gerekir.
Verimli uykuların ardından başlayan ‘zıpkın gibi’ günlere…